Dünyada ve ülkemizde müzecilik sadece eserin depolandığı ve sergilendiği kültür kurumları olma yeri olarak gözükse de Diyarbakır’da yaşama geçirilen yeni uygulamalar müzeciliğe de farklı bir perspektif kazandırıyor. Diyarbakır’da müzeler etkili koruma, iletişim ve eğitim merkezleri olarak da yapılandırılması yaygılaşıyor. Diyarbakır Kent Müzeside bu yeni müzecilik anlayışıyla Diyarbakırlılara ve Diyarbakır’ı gezen ziyaretçilerine hizmet veren bir kurum olmayı amaçlıyor.
‘CEMİL PAŞA KONAĞI’
Cemil Paşa konağı, 2015 yılında Büyükşehir Belediyesi tarafından restorasyonu yapılarak Kent müzesi olarak işlevlendirilmiştir. Müze odalarında Diyarbakır kültürünü her yönüyle yansıtan 18 tema başlığında 422 teşhir materyali ile ziyaretçisine hizmet sunmaktadır. 2 Bin metre karelik bir alan kaplayan yapı haremlik ve selamlık olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Diyarbakır sivil mimari özeliklerinin tüm özeliklerini içinde barındıran yapı dışa kapalı geniş avlulu ve eyvanlı bir mimaridedir.
Ancak Kent Müzesinin açılışının hemen akabinde müzenin konumlandığı Sur ilçesinde çatışmalı süreç başlıyor. Diyarbakır’ın bir çok tarihi ve kültürel mekanında büyük tahribatlar yaratan bu dönemi Cemil paşa konağı Diyarbakır kent Müzesi hemen hemen hiç zarar görmeden atlatmayı başarıyor. Bunda yoğun çatışmalı alana uzak oluşunun etkisinin olması gibi çalışanların o zor zamanda müzeye gelip kapı pencerelerini metal ile kaplatmaları duvarlarının etrafına dikenli tellerle çevirmeler ininde etkisi büyüktür.
‘BİR DİĞER HEDEF YEMEK MÜZESİ AÇMAK’
Kent Müzenin büyük bir hedefi de Diyarbakır’da bir yemek Müzesi açmadır. Bununla ilgili olarak Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Konağında müştemilatı olan yapının istimlak çalışmalarını başlatmış yakın zamanda bu yerin restore edilerek Diyarbakır Mutfağı Müzesi olarak ilerlendirileceğini ümit etmekteyiz. Her geçen gün turizmdeki önemi daha da artan gastronomi turizminin Diyarbakır’da hak ettiği yere ulaşması içinçok önemli olan Bu Diyarbakır Mutfak müzesinin ilk ayağı olarak Diyarbakır Kent müzesi “Bitmeyen Lezzetler” projesini hayata geçirmiştir. Bu çalışmada Diyarbakır’ın unutulmaya yüz tutmuş Ayvalı kavurma Duvaklı pilav Sütlü Nuriye gibi lezzetlerinin nasıl yapıldığına dair kayıtları alınmaktadır. Müze bunula kalmayıp kayıtlarını aldığı yemekleri Diyarbakır’ın tanıtımında ve kültüründe aktif çalışmalar yapan Kamu Kurumlarına ve sivil toplum örgütlerine müzenin kendi ortamında sunumunu yapmaktadır. Bu bir araya gelişlerde hem müzenin tanıtımı yapılmakta hem de kurumlarla Diyarbakır’da nasıl bir mutfak müzesi yapılmalı konusunda görüş alışverişleri yapılmaktadır.
‘TÜRKİYE’DE TEK RESTORASYON LABORATUARI OLAN ÖZEL MÜZE’
Diyarbakır’ı Kent müzesinin aktiviteleri bununla da bitmemektedir. Müze Projelerinin yanı sıra Diyarbakır Kent Müzesi içerisinde yer alan restorasyon laboratuvarında Diyarbakır kültürel varlıklarını koruma için her çeşit küçük eser restorasyonu yapılmaktadır. Bu da müzeye Türkiye’de tek laboratuarı olan özel müze özeliği katmaktadır.Müze ayrıca Diyarbakır’daki tüm kültürel varlıkları Tüm Diyarbakırlılara miras ve zenginlik olduğu düşüncesiyle halkta bulunan bir kültür varlığını hiç ücret almadan laboratuvarında aslına uygun ve bilimsel restorasyonu yapmaktadır.
‘BİRÇOK KÜLTÜREL ETKİNLİK HAYAT BULUYOR’
Bu gün Müzede teşhir hizmetinin yanı sıra birçok kültürel proje aktif olarak yürütülmektedir. Bu projeler; müze bünyesinde bulunan çocuk atölyesinde “Kendi oyuncağımı kendim yapıyorum projesi” adı altında özelik sur ilçesi çocukları ile atölye çalışmaları yapılmaktadır. Kendi oyuncağımı kendim yapıyorum projesinde her ay 15 kişilik sur ilçesinde yaşayan çocuk gurupları alınıp müzedeki çocuk atölyesinde oyuncak yapma eğitimleri veriliyor ancak burada çocuklara sadece oyuncak yapmak öğretilmiyor 1 aylık eğitimin 2. 15 gününde ise çocuklarla yapılan oyuncaklarla sadece oyunlar oynanıyor. Bundaki amaç ise her geçen gün tablet bilgisayar televizyon gibi aletlere daha çok bağımlı olan ve bunlarla daha çok zaman geçiren çocukları sosyalleştirmek birlikte oyunlar oynamanın çok daha eğlenceli ve geliştirci olduğunu göstermektir.
‘OKUL MÜZE PROJESİNİ DE HAYATA GEÇİRİLDİ’
Kent Müzesi için geleceğimiz olan çocuklar her zaman hep ön planda yer almaktadırlar sadece oyuncak atölyesi yapmakla kalmayıp “Okul Müze projesini de hayata geçirmiştir. Bu projede Her hafta 40 kişilik guruplar halinde özelikle Diyarbakır’ın köylerindeki belki de hiçbir zaman bir müze gezme şansı olmayacak çocukları Diyarbakır Büyükşehir belediyesinin araçlarıyla Köylerinden ilçelerinden alıp Diyarbakır Kent Müzesini gezdirildiği gibi Diyarbakır’ın diğer müzeleri ve tarihi turistik yerleri gezdirilmektedir. Bütün bir günü kapsayan bu gezilerde her detay söz konusu çocuklarımız olduğu için titizlikle işlenmektedir. Büyükşehir Belediyesinin Zabıtları profesyonel bir rehber tüm gezi boyunca çocuklara eşlik etmektedir. Ayrıca yine çocukların yemek menüleri Büyükşehir Belediyesi gıda mühendisleri tarafından belirlenip Kent Müzesinde çocuklara ikram edilmektedir.
