DENETİMDE ORTAYA ÇIKAN GERÇEKLER
Denetim sonucunda tüm illerde yoğun bakım ünitelerinin yeniden yapılandırılmasına ışık tutacak; hasta yatışlarının endikasyona uygun yapılıp yapılmadığının, yoğun bakım ünitelerinin alt yapı ve mortalite oranlarının, yoğun bakım ünitelerinin yatak sayısı ve yatak dağılımının kullanım şartlarına uygunluğunun değerlendirilmesi yapıldı. Bundan sonra yapılacak denetimlerle karşılaştırmalar sonucunda varılan nokta belirlenecek. Denetim sonucu düzenlenen 113 sayfalık rapor her ilin il sağlık müdürlükleri ve kamu hastaneler birliği genel sekreterliklerine gönderildi.
BASAMAKLI HASTANELERİN DURUMU
Denetim çalışmaları yoğun bakımlarda hasta yatışlarının uygun yapılıp yapılmadığını değerlendirmek ve hastanın durumuna uygun basamakta yatması için gerekli tedbirleri almak ve gerektiğinde hastaların yatış profiline bakarak ihtiyaç duyulan ölçüde kapasiteyi artırmak amacıyla yürütüldü. Yine II. Basamak ve III. Basamak yoğun bakım yatak dağılımlarını ve yatak doluluk durumlarını tespit etmek, il ve bölge düzeyinde ihtiyaca göre basamaklar arasında kapasite dağılımını yeniden gözden geçirmek için yapılan bu denetimde önemli sonuçlar elde edildi. Ülkemizde yoğun bakım hizmetlerinin sunumu, ‘erişkin’ ve ‘yenidoğan’ yoğun bakım ünitelerinde (I. II. III. Basamak), ‘çocuk’ yoğun bakım ünitelerinde (II. ve III. basamak) şeklinde verilmekte. Ülke genelinde erişkin yoğun bakım yatak sayısı Sağlık Bakanlığı, üniversite ve özel toplamı 13 bin 841 iken, yenidoğan yoğun bakım yatak sayısı Sağlık Bakanlığı, üniversite ve özel toplam 6 bin 850 ve çocuk yoğun bakım yatak sayısı Sağlık Bakanlığı, üniversite ve özel toplam 714 olmak üzere toplam 21 bin 405 yoğun bakım yatağı bulunuyor.
GEREKSİZ YOĞUN BAKIMDA YATIRILANLAR
Rapor kapsamında 890 hastanede yoğun bakım ünitelerinde toplam 8 bin 593 hasta yatış esnasında anlık, 8 bin 280 hasta ise dosya üzerinden olmak üzere toplam 16 bin 959 hasta değerlendirildi. Erişkin Yoğun Bakım Ünitelerinde toplam 7 bin 902 hasta değerlendirilirken, bunlardan yüzde 58’i yatan hasta anlık olarak; yüzde 42’si daha önceden yatmış hasta dosya üzerinden incelendi. Değerlendirilen hastaların yüzde 50,2’si Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerde, yüzde 29,1’i özel hastanelerde ve yüzde 20,7’si üniversite hastanelerinde yatan hastalardan oluşturdu. Hasta gruplarının yaş aralıklarına göre dağılımlarına bakıldığında yüzde 25,5’inin 70-79 yaş, yüzde 18’inin 60-69 yaş, yüzde 19,7’sinin 80-89 yaş ve yüzde 11,1’inin 50-59 yaş aralığında bulunduğu gözlendi.
YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE EN FAZLA GEREKSİZ YATIŞ İZMİR’DE
Erişkin YBÜ denetim verilerine göre Türkiye genelinde yoğun bakım hastalarının II. basamakta yüzde 33 oranında, III. basamakta da yüzde 34 oranında uygunsuz yatırıldığı tespit edildi. Başka bir ifadeyle II. basamak yoğun bakımda yatırılan her 100 hastanın 19’u gereksiz yatarken 14’ünün de III. basamak yoğun bakımda yatmasının uygun olacağı belirlendi. Benzer şekilde III. basamak yoğun bakımda yatan 100 hastadan 11’i gereksiz yatarken 23’ünün de II. basamak yoğun bakımda yatmasının uygun olacağı gözlendi.
Rapora göre yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde değerlendirilen hastaların yüzde 41,1’i özel hastanelerde, yüzde 16,7’si üniversite hastanelerinde, yüzde 42,1’ini ise Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerde yatan hastalardan oluşturuyor. II. Basamak Yenidoğan YBÜ’lerde değerlendirilen hastaların kurumlara göre yatışlarının uygunluğuna bakıldığında, özel hastanelerde yüzde 67,9’unun uygun, yüzde 16,8’inin uygunsuz, yüzde 15,4’ünün ise gereksiz yatırıldığı görüldü.
II. Basamağa yatış gerekçelerine bakıldığında yüzde 22,3 ile prematüre, düşük doğum ağırlıklı, solunum sıkıntısı olan, vücut ısısının korunmasında desteğe ihtiyacı olan, oral beslenmesinde güçlük yaşayan yenidoğanlar oluşturmakta. Hastaların yüzde 17,7 sinin gestasyon haftası ne olursa olsun oksijen alımının desteklenmesi gereken hastalardan oluştuğu görüldü. Gestasyon haftası ve doğum ağırlığı ne olursa olsun mekanik ventilatör yardımı ile solunumun desteklenmesi gereken hastalardan oluşan gerekçeler ise yüzde 8,5’ini oluşturmakta. Sonuç olarak II. Basamak yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde yatışı yapılan yenidoğan hastalarının yüzde 49,6’sının oksijen tedavisine ihtiyacı olduğu görülmekte.
ÇOCUK YOĞUN BAKIMDA YATAN HASTALAR
III. Basamak yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde yatışı yapılan yenidoğan hastalarının yüzde 74,5’inin oksijen tedavisine ihtiyacı olabileceği ve yatan hastaların yaklaşık yarısının prematüre veya düşük doğum ağırlıklı olabileceği görüldü. Denetimi yapılan hastanelerde 24 saat çocuk uzmanı bulunup bulunmadığı sorgulanmıştır. Buna göre özel hastanelerin yüzde 35’inde, Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerin yüzde 28’inde, üniversite hastanelerinin de yine yüzde 28’inde 24 saat çocuk uzmanı bulunmadığı tespit edildi.
DİYARBAKIR SÖZ GAZETESİ
Güncelleme Tarihi: 15 Ağustos 2014, 15:35
