Türkiye'de ilk kez engelli bir sporcuya yönelik hem mikro işlemcili hem de koşu için özel tasarım protez Diyarbakır’da yapıldı. Protezi kullanan doğuştan bedensel engelli Nurullah Kart,hedefinin 100 metreyi koşmak olduğunu söyledi.

ATLETİZMDE YARIŞMAK İSTEDİ

İzmir'de yaşayan ve İzmir Kent Arşivi'nde sanat tarihçisi olarak görev yapan doğuştan bedensel engelli Nurullah Kart, farklı spor dalları ile uğraşmasının yanı sıra atletizm branşında müsabakalara katılmak için ihtiyaç duyduğu protezi kendi imkanları ile alamayınca bazı özel şirketlere ve Bedensel Engelliler Spor Federasyonuna başvurdu. Ancak talep ettiği protezin maliyeti yüksek olduğundan bir sonuç alamadı.

Kart, Amerika'da yaşayan bir arkadaşının tavsiyesi ile Barış İçin Doktorlar Vakfı (Physician For Peace) ile temasa geçti.

DİYARBAKIR’DA BULUŞMAYA KARAR VERDİLER

Vakıftaki ortez protez teknikeri John Burger ile iletişime geçen ve durumunu anlatır fotoğraflarını gönderen Kart, Burger ile karşılıklı olarak Diyarbakır'da buluşmayı kararlaştırdı.

Burger, Amerika'dan getirdiği malzemelerle, "Barış İçin Doktorlar Vakfı"nın desteği ile Diyarbakır'daki Dicle Üniversitesi (DÜ) bünyesinde kurulan ve 11 yılda 102'si mayın, 124'ü trafik kazası mağduru toplam 455 kişinin yürümesini sağlayan Türkiye'nin bilgisayar destekli tasarım ve imalat sistemiyle (CAD/CAM) çalışan tek ünitesine sahip Ortez Protez Merkezi'nde hem günlük kullanıma uygun mikro işlemcili bir protez hem de koşu için özel tasarım bir protez hazırladı.

Hazırlanan protezleri deneyen Kart, yeniden yürüyebilmenin hatta ilk kez koşabilmenin mutluluğunu yaşadı.

‘AMELİYAT OLMAYA KARAR VERİNCE FARK ETTİM’

Kart, doğuştan bir bacağının diz altından itibaren olmadığını, bu nedenle kullandığı klasik tip protezlerle koşmaya çalışırken diz kapağının protez ile yerinden çıktığını söyledi.

Bacağındaki bağların esneyerek tendonların koptuğunu, bu nedenle 5 ameliyat geçirdiğini anlatan Kart, şöyle dedi:"Liseden sonra sağlık sorunlarım nedeniyle eğitimime ara vermek zorunda kaldım. Geçirdiğim 5 ameliyatın ardından doktorlar dizimin iyileşmeyeceğini söyledi. Sonra diz kapağımdan itibaren bacağım kesilerek bu seviyeye geldi. Bir travma atlatmak zor. Doğuştan engelli olduğum için bacağımın yokluğunu hissetmiyordum. Ameliyat olmaya başladığımda engelli olduğumu fark ettim. Çünkü daha önce koltuk değneğiyle yürüyebiliyordum." 

‘BAŞARMAM İÇİN EN BÜYÜK ENGEL ORTADAN KALKTI’ 

Kart, amacının 100 metre koşmak olduğunu ifade ederek, bunun için bir an önce antrenmanlara başlayacağını belirtti.Antrenmanlar için federasyondan antrenör talebinde bulunacağını anlatan Kart, "Başarmam için en büyük engel ortadan kalktı. Amacım paralimpik olimpiyatlara katılarak milli bir sporcu olmak. Engelsiz bir sporcu olursanız bir çift ayakkabı yeterli. Ancak bu protezin maliyeti çok yüksek. Bu protezler benim için ücretsiz hazırlandı. Diyarbakır'da bu kadar büyük bir merkez olabileceğini sanmıyordum. Birçok yerde protez yaptırdım fakat bu merkezde olan cihazlar Türkiye'nin birçok büyük merkezinde bile yok. Bu beni şaşırttı" diye konuştu.

‘BACAĞINIZIN OLMAMASI YAŞAMAK İÇİN ENGEL DEĞİL’

"İnsanların korktuğu ya da abarttığı gibi bir şey değil engelli olmak. Bacağınızın olmaması yaşamak için engel değil" diyen Kart, doğru protez ve düzgün bir çalışma ile başarıya ulaşmanın herkes için mümkün olduğunu belirtti.

Kart, sporun engelli ya da engelsiz her insanı kurtaracağını vurgulayarak, tüm engellilere fiziki yapılarının elverdiği ölçüde spor yapmalarını tavsiye etti.

‘OLİMPİYATLARDA ÇOK RAHAT KOŞABİLECEK’

John Burger ise senede bir kez Türkiye'ye gelerek DÜ'deki Ortez Protez Merkezi'nde öğrencilere eğitim verdiğini, bu ziyaretini ise Nurullah Kart'a protez hazırlamak için gerçekleştirdiğini söyledi.

Kart'a koşu için elverişli çok özel bir protez hazırladıklarını belirten Burger, şunları kaydetti:"Bu protez sadece dizartikülasyonu yani eklemden itibaren bacak kayıpları bulunanlar ve spor yapanlar için geçerli. Maliyeti yüksek olduğu için bu protezi sık yapmıyoruz. Soketini tamamladıktan sonra paralimpik olimpiyatlarda çok rahat koşabilecek. Nurullah Kart bu protezi senelerce kullanabilecek." 

TÜRKİYE'DE BİR İLK YAŞANDI

Burger, koşuya özel tasarım protezi, Türkiye'de ilk kez uyguladıklarına dikkati çekerek, talep gelmesi halinde sporculara bu protezlerden hazırlamak için ellerinden geleni yapacaklarını dile getirdi.

Ortez Protez Merkezi sorumlusu Doç. Dr. Abdülkadir Aydın, Barış İçin Doktorlar Vakfı'nca merkeze düzenli şekilde ziyaretlerde bulunulduğunu aktararak, Burger'in merkezde bir hafta çalışarak beraberinde getirdiği malzemelerle kişiye özel tasarım protezler hazırladığını söyledi.

MALİYETİ 45 BİN TL

Bu protezlerle Kart'ın atletizm branşında başarıya ulaşacağına inandıklarını ifade eden Aydın, şöyle konuştu:"Artık bu şekilde spor yapmak isteyenlerin de önü açıldı. Vakfın ihtiyacı olan kişilere desteği sürüyor. Protezin burada hazırlanması bizim açımızdan gurur verici. Bu gururu da yıllardır bize destek veren vakıf sayesinde yaşadık. Arzumuz bundan sonraki yıllarda kendi çabalarımızla yüksek teknolojili, insanların taleplerine yönelik protezleri üretmektir."

Aydın, koşu için özel tasarım protezin maliyetinin yaklaşık 45 bin lira, günlük kullanım için hazırlanan protezin maliyetinin ise yaklaşık 25 bin lira olduğunu ancak bu protezlerin vakıf tarafından Kart'a ücretsiz hazırlandığını belirtti.