Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Diyarbakır Valiliği ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesinin 2009'da imzaladığı protokol ile Diyarbakır'da kentsel dönüşüm başlamıştı. Aradan geçen zaman içerisinde Alipaşa, Lalebey, Fatihpaşa, Cevatpaşa Mahallerinde bin 202 yapı için yıkım kararı alınmıştı. Bu yapıların 850'sinin bulunduğu Alipaşa ve çevresinde ilk etapta şimdiye kadar 360 bina yıkıldı.
"Valilik ve belediyeye başvuru yaptık kimse ilgilenmiyor"
Yarım yamalak yıkımın ardından yapıların çoğunluğunun duvarları ise hala ayakta ve büyük tehlike arz etmeye devam ederken, evlerin tamamen yıkılmaması, geriye bir harabe görüntüsü kalması mahalle sakinlerinin tepkisine neden oluyor. Mahalle sakinlerinden Nurullah Demir, harabelerin görüntü, sağlık ve güvenlik açısından büyük risk oluşturduğunu belirterek, belediye konuyla ilgili sayısız dilekçe ile başvurduklarını ifade ederek, "Buna rağmen bizimle mahalleyle ilgilenen olmadı. Sadece belediye değil, mahallelinin Valilik ile de temasları olmuş ancak kimse bize bakmıyor. İşlerin TOKİ'nin işi olduğunu belirtiyorlar ve kısa süre içerisinde hallolacağını belirtiyorlar ancak kaç yıl geçti hala öyle duruyor" dedi.
Mahalleli: "Pislik ve pis kokular bizi hasta edecek"
Harabelerin pislik içerisindeki görüntüsü ve sıcakların bastırmasıyla yaydığı pis konuların mahalleliyi hasta edeceğini dile getiren mahalle sakinleri, "Özellikle çocuklarımız günün uzunca bir saatini bu yıkıntılar arasında geçiriyor. Bazı evlerde sarkan beton parçaları, bazılarında sallanan duvarlar var. Allah muhafaza çocuklarımız uyarmamıza rağmen oralarda oyun oynuyor. Bu son sıcaklarla birlikte atılan çöplerinde çıkardığı pis konular da mevcut. Bu kokular başta çocuklar olmak üzere bizi hasta edecek" şeklinde tepki gösteriyorlar.
"Sur ve Büyükşehir kendi başına enkazı kaldırıyorum diyemez"
Konuyla ilgili olarak daha önce basın mensuplarına verdiği demecinde, yetkisizlik ve Suriçi'nin SİT olmasını gerekçe gösteren Genel Sekreter Fethi Süvari, enkazları belediyenin tek başına müdahale etme yetkisinin bulunmadığını belirterek şöyle demişti:
"Her yıkılan evin enkazının hemen kaldıramıyorsunuz. Tarihi dokuyu ve kültürü koruma kurulu denetiminde kaldırmak gerekiyor. Belki orada tarihi bir eser vardır. Belki içerisinde canlandırılabilir yeniden restore edilebilir bir şey ortaya çıkabilir. Belki büyük bir tarihi yapının üzerine sıradan bir ev inşa etmişlerdir. Çünkü orası kentin en eski yerleşim alanlarından birisidir. Müdahale edemiyoruz. Bu konuda TOKİ bizim ile olan hukukumuzda netleştirilmemiş. Biz orada temizliği yaparız. Ancak halkın parasınıTOKİ'nin hizmetine sunamayız. Neticede TOKİ ticari bir işletme. Onlarla bir hukuk oluşturmamız lazım. Bizim hep birlikte bu enkaza müdahale etmemiz gerekir. Bunun maliyeti kaldırma biçimi kararını vermemiz gerekir. Bölgeyle ilgili proje ortada yok. Yıkımdan sonra ne yapılacağına dair proje yok elimizde. Bizim oraya tam müdahil olmamız için TOKİ'nin projesi olması gerekiyor. Bu saydığımız kurulların onay vermesi gerekiyor. Enkazda sıradan bir şekilde alınamaz. İçerisinde kıymetli, işlenmiş parçalar, rolyefler olabilir. Öyle kolay değil. Sur Belediyesi ve Büyükşehir Belediyesi 'ben istedim hadi enkazı kaldırıyorum' diyemez ve kaldıramaz"
Kentsel Dönüşümdeki Belirsizlik
Bölgede bulunan çöp ve molozlarla ilgili olarak Sur Belediyesi Temizlik Şubesi ve ilgili diğer birimler ise sorunun hem müteahhit firmanın işini tam yapamamasından, hem de Kentsel Dönüşüm sürecinde yaşanan belirsizlikten kaynaklandığını ifade edilerek, "Alandaki moloz yığınları tam olarak tamamlanmadığı için tam bir temizlik yapamıyoruz. Böyle bir temizliği yapacak ekipmanlarımız da yok. Belediye olarak rutin temizliğimizi yapıyoruz. Fakat bölge dışından buraya atılan hem inşaat molozları hem çöpler sorun oluyor. Söz konusu alan çöp ve moloz döken birçok motor ve traktöre cezalar uygulayıp, ruhsatlarına el koyduk, yine de önüne geçemedik. Alanda kalan moloz yığınları yüzünden tam anlamıyla temizlik de yapamıyoruz. Diğer Belediyelerimiz ve yüklenici firma ile görüşüp en yakın zamanda temizlemek için çalışacağız" denilmişti.
KAYNAK: ÖZGÜR HABER GAZETESİ
