İHD Diyarbakır Şube Başkanı Raci Bilici, Şube Sekreteri Abdusselam İnceören, Şube Yöneticileri Av. Rahşan Bataray Saman, Av. Pınar Dalkuş Ayman ve Emin Ermin’in katıldığı basın açıklamasının metni İHD Diyarbakır Şube Başkanı Raci Bilici okudu. "Geçmişle yüzleşmeden geleceği kuramazsınız" diyerek söze başlayan Bilici, kayıplar olgusu ve toplu mezarların, dünya çapında her dönem kendinden söz ettirdiğini belirterek, bu gerçekliğin birçok ülkede yaşanan savaşlar veya çatışmalarda o toplumların yüzkarası olarak günümüze kadar geldiğini ifade etti. Bilici, “Geçmişte bu coğrafyada katliamlar, soykırımlar ve büyük acılar yaşandı. Özellikle son 30 yıldır süren savaş, beraberinde büyük yıkımlar getirdi. Kayıplar, faili meçhul cinayetler ve toplu mezarlar yaşanan bu tahribatın en somut gerçekliğidir. Yapılan tüm bu çağrılar, kampanyalar ve suç duyurularına rağmen, kayıpların akıbetinin ortaya çıkarılması konusunda devletin bir çalışması olmadı. Kayıpların ve faili meçhul cinayetlerin failleri hakkında yapılan suç duyuruları yanıtsız kalırken, toplu mezarların açılması için yapılan başvurular ya yanıtsız kaldı veya mezarlar usulüne uygun açılmadı. Zorla kaybettirmeler ve toplu mezarlar, uluslararası hukukun ve insani değerlerin ihlal edilmesi gerçeğinden yola çıkarak, bu suçların insanlığa karşı işlenmiş suçlar olduğunu söylemekte yarar vardır" dedi.

Bilici, Geçmişle Yüzleşme Çalıştayı'nda ulaştıkları sonuçları, şöyle sıraladı:

"Geçmişle yüzleşme ve hakikatlerin araştırılması konusu, büyük önem atfedilerek tartışılmış, bunun için öncelikle tarafsız ve güvenilir bir hakikatleri araştırma komisyonu kurulması talep edilmiştir. Bu komisyonun dünya çapında yaşanan deneyimleri inceleyerek, Türkiye’ye özgü bir çalışma yürütmesi, elde ettiği sonuçları kamuoyuyla paylaşması benimsenmiştir. Komisyonun yasalar çerçevesinde yetkilendirilerek, çalışmaları için tüm kolaylıkların sağlanması önerilmiştir. Türkiye’nin 'BM Tüm Kişilerin Zorla Kaybetmeye Karşı Korunması İçin Uluslararası Sözleşme'yi imzalaması ve sözleşmenin gereğini yerine getirmesi gerekmektedir. Zorla kaybedilenlerin bulunması, faili meçhul cinayetler sonucu katledilenlerin faillerinin ortaya çıkarılması için devletin tüm arşivlerini açması, bu konuda inceleme yapacak komisyona gerekli bilgi ve belgeleri sağlaması, aynı şekilde çatışmaların diğer bir tarafı olan PKK’nın de elindeki bilgi ve belgeleri komisyona sunması talep edilmiştir. Geçmişte devlet görevlilerinin ve devlet içerisindeki farklı yapılanmaların işlemiş olduğu suçların 'İnsanlığa karşı işlenmiş suçlar' olarak değerlendirilerek, bu tür suçlarda zaman aşımı gerekçesiyle faillerin cezasız kalması önlenmelidir. Geçmişle yüzleşme ve hakikatleri ortaya çıkarma konusunda mağdur ailelerin ve sivil toplum örgütlerinin de sürece dahil edilmesi gerekmektedir. İHD’nin son genel kurulunda aldığı karar çerçevesinde kurmayı planladığı 'Kayıplar ve Toplu Mezarlar Vakfı'nın hayata geçirilmesi, bu vakfın bir an önce toplu mezarların tespiti için çalışma yürütmesi önemle vurgulanmıştır.”